به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در برنامه زنده تلویزیونی "فرامتن" شبکه افق با محوریت «بلایای طبیعی و حوداث غیرمترقبه در ایران و زلزله اخیر افغانستان» علی زرودی همبنیانگذار مجموعه فرصت (شبکه مدیریت مردمی بلایای طبیعی، حوادث غیرمترقبه و بحران های اجتماعی) به عنوان مهمان با مجری برنامه به گفتگو پرداخت در ادامه میخوانید.
مجری: چرا نام مجموعه فرصت گذاشته شد؟
زرودی: مجموعه فرصت چون یک نگاه ناامیدگونه نسبت به حوادث طبیعی ندارد. همیشه ما در همه جا گفتهایم که زلزله و سیلها مختلف اگر اتفاقی در زندگی مردم به وجود میآورند دلیل بر این نیست که انسان باید ساکن شده و به حیات خود ادامه ندهد، اتفاقاً باید با امید و تلاش بیشتری حیات خود را تداوم دهد؛ به همین دلیل نام فرصت را که نگاه امیدگونه به موضوع دارد انتخاب کردیم.
مجری: وجه مردمی فعالیت شما چیست؟
زرودی: مجموعه فرصت شبکه مدیریت بلایای طبیعی که تاکید بر روی این موضوع است، در نگاه مبانی و تقنینی بحث بلایای طبیعی و حتی در نگاه عملیاتی نسبت به بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه یک دههای است که هم به صورت عملیاتی و میدانی و هم با پشتیبانی فضای علم، محتوا و تجربیاتی که در کشور برای ما رقم خورده است گردآوری کردهایم تا در اختیار همه گروهها و همچنین علاقمندان اعم از افراد قدیمی یا جدیدی که خواستار فعالیت در بلایای طبیعی هستند، این سنوات، تاریخچه و تجربیات را که در کشور اتفاق افتاده و گرم بها است در اختیار همه عموم مردم قرار بگیرد.
مجری: اسلایدی باید وجود داشته باشد که بهتر این موضوع را توضیح دهد!
زرودی: بله موضوع پوستر و اینفوگرافی بحث اجلاسیه مردمیسازی دولت بوده است که شما شخصیتهای مختلفی از جمله جناب رئیس جمهور آقای رئیسی، معاون اول ایشان آقای مخبر، همچنین فعالیت فعالین فرهنگی همچون آقای عبودتیان حاج آقای پناهیان و ... را در این پوستر میبینید. موضوعی که اینجا مطرح است این است که در بحث مردمیسازی نکتهای برای خود ما مطرح بوده است که علاوه بر اینکه ما نیازمند مسئول و دولت مردمی هستیم، نیازمند مردم مردمی نیز میباشیم؛ این دو واژه باید در کنار هم قرار بگیرند یعنی کشور به هر دو موضوع نیاز دارد، علاوه بر اینکه این موضوع مطالبه همه مردم است که مسئول باید مردمی و پیگیر مشکلات مردم باشد خود مردم هم باید نسبت به موضوع همسایه، هم محلهای، همشهری، هم استانی و هم میهن خود پیگیر باشند و نباید نسبت به این موضوع بیتفاوت باشیم به این صورت کشور با این دو بال پرواز کرده و پیشرفت میکند.
مجری: واقعا به این مسئله نیازمندیم، وجه همسایگی که فرمودید خیلی به جاست که الان در مورد زلزله افغانستان بپرسم که آیا کار شما شکل بین المللی هم پیدا کرده است؟
زرودی: سال گذشته تقریباً مشابه همین زلزلهای که در افغانستان و منطقه هرات رخ داد که نزدیک به منطقه خراسانات و تایباد هست، در ولایت خوست افغانستان شاهد بودیم که ما با پشتیبانی بچههای هلال احمر و با توجه محدودیتهایی که در خود کشور افغانستان وجود داشت، بحث کمک رسانی انجام شد و تجربیاتی از این قبیل وجود دارد. افغانستان در ۱۵ مهر (روز شنبه) و ۱۹ مهر (روز چهارشنبه) در هفته گذشته، دو زلزله ۶.۳ دهم ریشتری تجربه کرده است و تقریباً آمار نشان از تلفات بیش از ۲۰۰۰ نفری در این زلزله داشته که ما تسلیت خود را به همه افغانستانیها عرض میکنیم. در این موضوع جمعیت هلال احمر نوک پیکان کمکهای مردمی قرار گرفته و در نوبت اول تقریباً ۱۲ تیم با حدود ۵۶ امدادگر و نجاتگر را به افغانستان اعزام و ۵۰۰ چادر را به آنجا منتقل کرده است. در نوبت دوم که همین امروز بود، از طریق مرز خراسان رضوی حدود ۱۰۰ میلیارد ریال کمکهای مردمی از جمله جیرههای خشک، پتو و کمکهای بهداشتی به منطقه افغانستان ارسال شده است که همه اینها کمکهای مردمی کشور خودمان ایران بود.
مجری: یکی از کارهای جالبی که انجام میدهید تجربه نگاری گروههای شرکت کننده و امدادرسان در بلایای طبیعی است که به صورت علمی طبقهبندی شده، آماده کرده و در اختیار آیندگان قرار دادید؛ توضیحی در مورد این کار بدهید، چطور ضرورت این کار را احساس کردید و به اینجا رسید؟
زرودی: اتفاقا این موضوع برای ما خیلی مطرح بود که کشور ایران جز ۱۰ کشور بلاخیز جهان مطرح است که از ۴۰ نوع بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبهای که در جهان لیست شده است، حدود ۳۰ نوع بلا در کشور ما یا اتفاق افتاده و یا پیش بینی شده است که اتفاق خواهد افتاد. این نکته شاید آنچنان جای آسودگی و یا نگرانی نداشته باشد، از چه لحاظ؟ کشور تجربیات زیادی دارد، مقام معظم رهبری از کسانی هستند که سنوات زیادی در بلایای طبیعی حضور داشتند که ما پوستری از اقدامات رهبری از سال ۱۳۴۷ در مورد زلزله فردوس، ایرانشهر، سر پل ذهاب و .... آماده کردهایم. این نکتهای است که کشور از سال ۱۳۴۷ شاید در رژیم طاغوتی حتی بنای کمک رسانی هم نبود و تجربیات و خاطرات عزیزان همه در این خصوص وجود دارد، اما مقام معظم رهبری حتی در تبعید که به ایشان گفته میشد کاری انجام ندهند،ایشان احساس دغدغه داشتند. یکی از مولفههای کار مردمی حضور در جامعه و رفع مشکلات را خود همین پدیده بلایای طبیعی که پرتکرار بود در کشور قرار میدادند که در پوستر "امید جانهای خسته" وجود دارد.
مجری: خداوند سایه ایشان را بالای سر ما حفظ کند؛ به خاطر دارم که در سال ۱۳۹۸ که سیل شیراز رخ داده بود، حضرت آقا خواستند یک پایگاه داده از تجربیات حوادث ایجاد شود، آیا این اتفاق رخ داد؟
زرودی: در سنواتی که ما خدمت شما و بینندگان عزیز عرض کردیم، مقام معظم رهبری این دغدغه را داشتند که بستر خدمترسانی، ورود نیاز و آسیب به چه صورت برنامهریزی شود، و این فضا باید کمی نمایش داده شود تا مسئولین بهتر بتوانند برنامهریزی انجام دهند که سال ۱۳۹۸ خیلی مستقیم این موضوع را با دولت وقت مطرح کردند. نکتهای که بازسازی خسارات پایگاه جامع آماری را مطالبه کرده بودند که این کار افتخار آن فقط خودش نیست بلکه افتخار آن به کار جبههای و همه جانبه بودن آن است، یعنی زحمت بچههای سامانه شهید حسن باقری است که بتوانیم در میدان این دادهها را وارد کنیم و بحث شناسایی توزیع اقلام را بتوانیم بین خودمان و مردم مدیریت کنیم که در این امر بچههای جامعه ایمانی مشعر، دفتر امام جمعه، گروههای جهادی، طلاب، بسیج سازندگی و .... شرکت داشتند، جمیع این کار جبههای و دسته جمعی است و نکتهای هم دارد که دوران کار یکهتازی تمام شده است و باید کار را همه باید با هم انجام بدهیم؛ عصاره آن این شده است و با افتخار آن را اینجا به نمایش گذاشتیم که البته کار همه رفقا است.
مجری: خداوند به همه شما قوت بدهد. کارهایی در خصوص ساختمانهای ناایمن انجام دادهاید، حوادث ناگواری مثل حادثه پلاسکو و متروپل داشتیم، لطفاً در مورد این هم توضیح دهید! شما هرچه بیشتر توضیح میدهید من امیدوارتر میشوم که شما هستید.
زرودی: لطف شماست؛ این نتیجه ورود و خروجهایی است که در منطقه داشتیم و میدانی است و صرفاً مبتنی بر وجه دانش نیست. در بحث فرصت جبران یک نکتهای وجود دارد، دو تجربه بزرگ به اسم پلاسکو و متروپل اتفاق افتاد که به دلایل مختلف رخ داد و این موضوع خود تجربهای به وجود آورد که علت و معلولها چیست؟ تذکری هم ما اینجا نوشتهایم که البته من این را نیز بگویم که این تذکر بر حسب همان دادههایی است که خبرگزاریهای رسمی منتشر کردهاند که هنوز فرصت جبران برای حدود ۲۰۰ ساختمان در کشور و حدود ۱۲۹ ساختمان در پایتخت مشابه پلاسکو و متروپل وجود دارد که به خیلی از آنها تاکنون سازمان آتش نشانی و شهرداری اخطاری و تذکر دادهاند اما یک نکته پسینی این فرصت جبران دارد که در موضوع پلاسکو ۱۶ آتشنشان عزیز ما شهید خدمت شدند؛ نکتهای که اینجاست این است که مسئولین وقت که حتی اگر پیگیری میدانی داشتند، یا از کار خود بازنشسته شدند یا جایی دیگر مشغول هستند و کار دیگری انجام میدهند، کسبه خود پلاسکو که ضرر مالی دیده بودند، بنیاد مستضعفان ساختمان ایمن دیگری برای آنها در نظر گرفت اما نکتهای که اینجا ماند این است که ۱۶ خانواده یا فرزندان آنها یتیم شدند و یا همسران آنها بی سرپرست شدند به نظرم هر بار باید این موضوع و کاری که ۱۶ آتششان انجام دادند را یادآور شویم و یادآوری کنیم، از همه بینندگان خواهشمندم که برای شادی روح آنها صلواتی ختم بفرمایند.
مجری: ما دوست داریم فعالیت شما گسترش داده شود، به گروه شما افرادی که استعداد این کار را دارند اضافه شوند و در تمام ایران بتوانید شبکه قدرتمند مردمی داشته باشید، انشالله هرچه زودتر محقق شود. خروجی کار شما تحت عنوان چه قالبی بیرون میآید و منتشر میشود؟
زرودی: ما برای شما نمونههایی را با توجه به وقت برنامه به صورت اینفوگرافی و عکس نوشتهها آماده کردیم اما باید بگویم که در فضای مجازی و اپلیکیشنهای ایرانی و .... بحثی تحت عنوان حلقههای میانی مطرح است که شبهاتی در این خصوص مطرح است که این حلقههای میانی، گروههای جهادی و سمنها همان سمنهای خارجی هستند که الگوی آنها وجود داشته و ما نیز شبیه آنها عمل میکنیم؛ اتفاقاً من برای من خیلی جالب است که پدیده کرونا را در کشورهایی چون امریکا و ... فراموش کردند که مردم در آنجا مانند صهیونیستها فروشگاههای بزرگ را غارت میکردند، در حالی که اعضای حلقههای میانی، جهادی و بسیج سازندگی در کف خیابان بودند، مردم مردمی را انجام میدادند و دغدغه و جان خود را در این راه گذاشته بودند.
یک تذکری هم به سمنها میخواهم بدهم که سمنها وظایفی دارند و مختصراً سازمانهای مردم نهاد هستند؛ من سمنهایی را میشناسم که در بزنگاهها و زمانی که کشورهایی که دشمن جمهوری اسلامی ایران و مردم ایران هستند تحریمهای دارویی انجام دادند، این سمنها سکوت کردند یا بعضی از آنها که مجوزهای ملی و یا بخشهایی از سازمان ملل را داشتند زیر این نامههای تحریم را امضا کردند، اینها سمن نیستند، این سمنهایی که نسبت به مردم ایران سکوت کردند، دشمن هستند.